Langblokken
Langblokken zijn vier nagenoeg identieke appartementsgebouwen die door hun monumentale lengte en hoogte in grote mate het uitzicht van de Antwerpse Luchtbalwijk domineren. De iconische blokken kwamen in de tijdsgeest van de fifties tot stand als onderdeel van een grote stedenbouwkundige ontwikkeling.
Vlak na de laatste Wereldoorlog was er een groot tekort aan woningen en de ideeën van de modernisten rond wonen boden de ideale oplossing om op korte tijd dit woningtekort weg te werken. Hun concept lag daarbij in het oprichten van monumentale hoogbouw met appartementen waarin zich een sociale mix bevindt, gecombineerd met gemeenschappelijke functies voor de bewoners zoals bijvoorbeeld kinderopvang of winkels.
De opzet van het bouwen in de hoogte was om op die manier zoveel mogelijk oppervlakte op de begane grond kunnen vrij te houden, zodat dit kon ingericht worden als een groene recreatiezone. Hierdoor zetten ze ook doorgaans hun gebouwen op kolommen (pilotis), zodat de open ruimte tot onder hun gebouwen ongehinderd kon doorlopen. De vaak kleine appartementen werden dus gecompenseerd door een overvloed aan licht, lucht en ruimte voor beweging daarbuiten.
Hoe doordacht deze nieuwe manier van wonen in theorie ook was, in de praktijk zien we dat bij quasi al deze monumentale projecten enkel de rendabele gedeelten uiteindelijk tot stand gekomen zijn, namelijk de verhuurbare appartementen, en dat men dan niet meer verder investeert in de gemeenschappelijke delen, of dat de groenzones uiteindelijk ingepalmd werden door koning auto, waardoor het leven in dergelijke hoogbouw een pak minder aantrekkelijk werd. Hierdoor bleef vaak een gezonde sociale mix uit aangezien enkel de minder welgestelde klasse zich hier ging vestigen, dit leidde ertoe dat deze goedbedoelde woonmachines na verloop van tijd sociale probleemwijken begonnen te worden.
Behoud van de architecturale waarde
Het ontwerpteam renoveerde de blokken met respect voor de architecturale waarden van de gebouwen. Uitgangspunt is het maximale behoud van de oorspronkelijke situatie. Het renovatieconcept omvat de renovatie van de appartementen, de inkomvolumes op de gelijkvloerse verdieping, de kelderverdieping en de verticale circulaties met behoud van de bestaande gebouwenenveloppe, waarbij enkel de noodzakelijke structurele ingrepen worden uitgevoerd. De bestaande draagstructuur van de gebouwen wordt maximaal gerespecteerd met behoud van de balken- en kolostructuur.
Het leefcomfort en E-waarden worden sterk verbeterd. Om te voldoen aan de geldende EPB-normen en de hedendaagse comforteisen is het noodzakelijk de buitenschil van de gebouwen te isoleren. Het aanbrengen van het nieuwe baksteenmetselwerk als gevelafwerking, met een gevelsteen qua kleur, textuur, formaat en patroon gelijk aan de oorspronkelijke gevelafwerking zorgt ervoor dat de 4 gebouwen opnieuw hun oorspronkelijke architecturale uitstraling krijgen.
De openheid van de gelijkvloerse verdieping blijft maximaal behouden, waarbij de toevoeging van de 3 nieuwe tussenvolumes aan de toegang tot de kelder op een zachte manier wordt geïntegreerd in de bestaande architectuur. De verticale circulatiekernen, in totaal 10, worden volledig uitgebroken en vernieuwd. Elke traphal wordt voorzien van een gecompartimenteerde trap, gemeenschappelijke hal en een grote liftschacht. De gemeenschappelijke delen op de verdiepingen vormen een nieuwe structuur, ontworpen binnen de omtrek van de bestaande verticale kernen. De ingrepen zijn nodig om de centrale circulatiekernen aan te passen aan de huidige geldende normen op gebied van brandveiligheid, toegankelijkheid en akoestiek.
De appartementen worden volledig vernieuwd binnen het bestaande bouwvolume. De indeling van de appartementen blijft zoveel mogelijk behouden, met aan de oostzijde het nachtgedeelte met de slaapkamers en inkomhal en aan de westzijde het daggedeelte met de leefruimte en keuken. Om te voldoen aan de hedendaagse comforteisen qua oppervlakte, volgens de normen voor sociale huisvesting, worden de interne wanden verwijderd en opnieuw georganiseerd.
Meewerkende partijen
-
Architect
A2D architecture, Architectenbureau Vanhecke & Suls -
Ingenieur stabiliteit
MACOBO-STABO -
Ingenieur technieken
RCR Studiebureau