Bouwafval sorteren 'aan de bron' verplicht vanaf 1 juli 2024

Aan de bron

De bouwsector heeft een grote impact op het globale grondstoffen- en materialengebruik. Om de Europese doelstelling voor 2030 te halen, moet minstens 50% van alle bouw- en sloopafval hergebruikt of gerecycleerd kunnen worden in hoogwaardige toepassingen. Met het VLAREMA (Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen) wil de overheid verschillende doelstellingen rond materialenbeheer in de praktijk brengen. Gescheiden inzameling aan de bron vormt één van de speerpunten van het wijzigingsbesluit VLAREMA 9. Het is een middel om de kwaliteit van het recyclaat te verhogen en de hoeveelheid afval naar het stort of de verbrandingsoven te verlagen.

Gescheiden inzameling aan de bron vormt één van de speerpunten van het wijzigingsbesluit VLAREMA 9

Pixabay - Gescheiden inzameling aan de bron vormt één van de speerpunten van het wijzigingsbesluit VLAREMA 9

Bijkomende afvalstromen

Apart in te zamelen afvalstromen

Eén onderdeel van VLAREMA 9 focust op het gescheiden houden van materialen die vrijkomen bij bouw- en sloopwerken. De huidige lijst apart in te zamelen afvalstromen wordt uitgebreid met acht bijkomende afvalstromen die kenmerkend zijn voor bouw- en sloopafval:

Vanaf 1 juli 2024:

• niet-teerhoudend asfaltpuin;
• funderingsmaterialen die niet conform eenheidsreglement gerecycleerde granulaten kunnen verwerkt worden;
• verontreinigde fracties bouw- en sloopafval die achteraf niet kunnen worden uitgesorteerd bij de verwerker;
• cellenbeton;
• gipskartonplaten en gipsblokken.

 Vanaf 1 januari 2027:

• glaswol;
• rotswol;
• bitumineuze dakdichtingen.

Let wel: het bouw- en sloopafval moet ook van andere afvalstoffen gescheiden worden aangeboden van bij de ophaling of inzameling.

Gemengd bouw- en sloopafval

Gemengd bouw- en sloopafval moet afzonderlijk van ander gemengd afval uitgesorteerd worden, zodat het sorteerresidu voldoet aan de resultaatsvoorschriften voor de afvoer naar verbranding of storten. Kan de sorteerinrichting hieraan niet voldoen, zal die:

• ofwel de inrichting moeten optimaliseren;
• ofwel zijn acceptatiebeleid moeten aanpassen en bepaalde fracties in zijn recipiënt gemengd bouw- en sloopafval moeten weigeren;
• ofwel het sorteerresidu afvoeren naar een inrichting die dit sorteerresidu verder kan uitsorteren, zodat wel aan de resultaatsvoorschriften wordt voldaan.

Afvalbeheer- en sloopplan

Een belangrijk instrument in de evolutie naar het sluiten van materiaalkringlopen is het sloopopvolgingsplan (SOP) en de sloopopvolging door een erkende sloopbeheerorganisatie. Dit SOP identificeert, lokaliseert en kwantificeert alle sloopmaterialen. De conformiteitsverklaring kan een advies bevatten over de hergebruik- en verwerkingsmogelijkheden van de sloopmaterialen.

VLAREMA 9 introduceert het afvalbeheer- en sloopplan als een bijkomend instrument. In dit plan zal de aannemer aangeven hoe hij of zij de gescheiden inzameling en afvoer van alle fracties bouw- en sloopafval praktisch zal organiseren op de werf. Dit laatste zal de aannemer beschikbaar moeten stellen voor de start van de bouw-, sloop-, ontmantelings- en renovatiewerken, en is noodzakelijk bij gebouwen:

• waarvoor een omgevingsvergunning vereist is;
• waarvan het totale bouwvolume groter is dan 1.000 m³ voor alle niet-residentiële gebouwen waarop de vergunning betrekking heeft, of groter dan 5.000 m³ voor alle in hoofdzaak residentiële gebouwen, met uitzondering van eengezinswoningen.

Het toepassingsgebied van het afvalbeheer- en sloopplan is hetzelfde als dat van het sloopopvolgingsplan, maar dan enkel voor gebouwen en niet voor infrastructuurwerken. Bijkomend is de verplichting ook van toepassing op nieuwbouw.

bij droge, niet-gevaarlijke fracties die rechtstreeks afkomstig zijn van een actieve werf, kan worden afgeweken van de selectieve inzameling

Pixabay - bij droge, niet-gevaarlijke fracties die rechtstreeks afkomstig zijn van een actieve werf, kan worden afgeweken van de selectieve inzameling

Uitzonderingen

Op de basisregel van gescheiden inzameling aan de bron zijn er enkele uitzonderingen: bij droge, niet-gevaarlijke fracties die rechtstreeks afkomstig zijn van een actieve werf, kan worden afgeweken van de selectieve inzameling, als aan één van volgende voorwaarden is voldaan:

• de aaneengesloten beschikbare ruimte voor het plaatsen van containers is minder dan 40 m².
• er is een verklaring van de veiligheidscoördinator waaruit blijkt dat het bouw- en sloopafval niet op een veilige manier kan worden gescheiden.
• de totale hoeveelheid gemengd bouw- en sloopafval is kleiner dan 40 m³.

Het gemengd bouw- en sloopafval moet afgevoerd worden naar een sorteerinrichting die voldoet aan de voorwaarden vermeld in VLAREMA 9.