Catherine De Wolf: "Circulair bouwen is de enige weg naar een leefbare wereld"

Is circulair bouwen op dit moment duurder? Goedkoper? 

Catherine De Wolf: “Dat is een kwestie van hoe je ernaar kijkt. Hou je enkel rekening met de initiële investeringskost? Of ook met de baten op termijn? Op dit moment is het eerste vaak iets duurder dan niet circulaire producten, systemen, ingrepen. Maar op termijn verdienen dergelijke ingrepen zich in de regel terug door o.a besparingen op onderhoud, energie … Circulariteit is daarbij ook een duidelijke investering in de toekomst. De komende decennia zal een circulair gebouw merkbaar meer opbrengen bij verhuur of verkoop.”

“Je moet het ook case per case, product per product bekijken. Sommige materialen die je kan (her)gebruiken kan je nu al heel makkelijk en goedkoop aanschaffen, maar misschien moet daarbij wel wat werk verzet worden om ze te kneden naar de toepassing waarvoor je ze wil gebruiken. En ook hier liggen opportuniteiten. Want wie voor het eerst een circulaire toepassing of oplossing ontwikkelt, betaalt daar nu wel leergeld voor maar wellicht zal de investering zich later dubbel en dik terugverdienen.”

Hoe zal dat in de toekomst evolueren?

Catherine De Wolf: “De komende jaren zal steeds meer de kaart getrokken worden van circulariteit. Willen we een duurzame wereld, dan is er geen andere weg. En hoe meer bouwactoren dit inzien en aan de kar trekken, hoe groter de schaalvoordelen worden. Dat op zijn beurt zal ervoor zorgen dat de prijs van circulaire oplossingen zal zakken.”

“Kijk bijvoorbeeld naar zonnepanelen. Op een gegeven moment was subsidiëring nodig om voldoende mensen te overtuigen, maar nu is het voor zo goed als iedere bouwer/ verbouwer een natuurlijke reflex. Een zinvolle investering die niet meer in vraag wordt gesteld. De prijs is door de grote vraag en het grote aantal aanbieders gevoelig gezakt en subsidiëring is eigenlijk niet meer nodig. Al blijft het vanuit sociaal oogpunt voor bepaalde doelgroepen zeker nuttig.”

Welke stappen moeten daarin nog gezet worden?

Catherine De Wolf: “Bedrijven, universiteiten, politici, architecten, bouwvakkers, ingenieurs … Hoe meer actoren nu de circulaire evolutie helpen vooruit stuwen, hoe sneller de omslag bereikt wordt. En dat is absoluut nodig, want de klok tikt. Met z’n allen moeten we zo snel en zo veel mogelijk investeren in research & development, in het vergroten en verbreden van het circulaire aanbod en in het blijvend informeren, inspireren en overtuigen van zoveel mogelijk stakeholders.”

Wie is Catherine De Wolf?

Catherine De Wolf’s onderzoek, onderwijs en professioneel werk combineert architectuur en ingenieurswetenschappen, met een focus op Life Cycle Design, embodied carbon, digitalisering en circulariteit. Ze slaat een brug tussen architectuur en techniek en tussen academisch (ETH Zürich, TU Delft, EPFL, MIT, University of Cambridge, VUB, ULB) en professioneel werk (Losinger Marazzi, Elioth/Egis, Arup, Thornton Tomasetti, Ney & Partners, Helionix Designs, Modulo Architects).

Welke aanbevelingen heb je hiervoor?

Catherine De Wolf: “Om vandaag te ontwerpen met het oog op morgen, werken we best zoveel mogelijk samen met professionals die nu al circulariteit omarmen. Door beroep te doen op een netwerk van gelijkgezinden, stuwen we de opdracht zelf naar een hoger niveau. Hoe groter de circulariteit van het gebouw, hoe groter de aandacht, hoe meer actoren we bereiken en overtuigen.”

“Om dit te faciliteren kan er misschien een portaalsite ontwikkeld worden waarin circulaire actoren hun diensten aanbieden? Zodat je makkelijk innovaties kan opsnorren, maar zeker ook gelijkgezinden kan contacteren om samen een opdracht aan te vatten. Want nu bestaat er al heel veel, maar het is nog te weinig gekend.”

“Hiernaast moet circulariteit een grote brok uitmaken van de verschillende opleidingen. Van architect tot ingenieur tot vakman. Bouwprofessionals in spe moeten ervan doordrongen worden dat circulariteit en duurzaamheid de belangrijkste rode draad zijn in elk bouwproject.”

Heb je nog tips?

Catherine De Wolf: “We moeten (nog) meer vooruit kijken en blijven nadenken over wat een gebouw, een stad, onze wereld in de toekomst nodig heeft. Er zijn nog heel wat knelpunten: de bouwsector doet nog te weinig beroep op lokale materialen, demonteerbaarheid is nog onderbelicht ... Verder moet er best ook grondig onderzoek gebeuren naar het sociale aspect van circulariteit.”