Vlaamse Scriptieprijs voor architect die droomt van meer zwembaden in Brussel

Een prangend probleem

Het begon voor Nicolas met een prangend probleem: Brussel heeft niet genoeg zwemwater. De hoofdstad telt dan ook maar twaalf gemeentelijke zwembaden, wat niet voldoende is om alle 1,2 miljoen Brusselaars van zwemwater te voorzien. Brusselse schoolkinderen kunnen daarom gemiddeld maar acht uur per jaar gaan zwemmen. “Zwembaden zijn niet alleen een meerwaarde voor recreatie en sport, maar ze spelen ook een rol in revalidatieprojecten, mentale gezondheidszorg en ze bieden verkoeling tijdens hittegolven die ons land steeds vaker teisteren”, aldus De Wispelaere. “Daarbij spelen zwembaden een actieve sociale rol in hun wijk die toegankelijk kan zijn voor veel groepen. Als we een nieuw zwembad in een grootstad bouwen, ontwerpen we dus eigenlijk een miniatuurmetropool.”

Drie creatieve voorstellen

Een gebrek aan plaats was voor De Wispelaere geen hindernis. Hij trok voor zijn scriptie naar Parijs om te zien hoe deze grootstad het beter doet. Gewapend met een fototoestel en zijn schetsboek, gebruikte De Wispelaere de zwembaden dan ook als voorbeeld voor zijn eigen ontwerpen vertrekkende van bestaande infrastructuur, leegstaande ruimtes en mobiele oplossingen. “We zouden het zwembad in het Résidence Palace in de Wetstraat bijvoorbeeld kunnen openstellen voor het grote publiek.”

Een ander voorstel was om een zwembad te huisvesten in de Quadrilatères, twee leegstaande zalen in de spoorberm van de Brusselse Noord-Zuidverbinding. “Een badhuis zou onder die anders drukke locatie, een oase van rust kunnen worden.”

Om het probleem van tekort aan zwemwater voor schoolkinderen aan te pakken bedacht De Wispelaere uiteindelijk een mobiel zwembad: een zwembad zich vanuit een vrachtwagen kan ontplooien tot energie-efficiënt leerbad. “Dat idee komt van een soortgelijk programma dat de Franse overheid in de jaren 70 lanceerde om dorpsscholen in het platteland tijdelijk van zwemwater te voorzien.”

De grootstad van de toekomst

Het was voor De Wispelaere niet de bedoeling om met zijn tekeningen en plannen een concreet gebouw realiseren. Hij hoopt wel het debat open te trekken. “De zwembadontwerpen dienen als gespreksopeners voor Brusselse beleidsmakers, inwoners en zwemmers. Ik hoop ze met mijn scriptie uit te nodigen om na te denken over hoe zij morgen willen zwemmen en leven in hun stad.”

Juryoordeel: “Een droomthesis”

“Naar het zwembad gaan wordt nooit meer hetzelfde”, zei juryvoorzitter An Bogaert (Trends Style). Ze noemden het werk – dat meer de uitstraling van een boek dan een thesis had – dan ook een ‘droomthesis’. “Dit is dromen op een wetenschappelijk onderbouwde manier”, concludeerde de jury met onder meer Jeroen De Preter (redacteur Knack) en Dries De Smet (redacteur wetenschap De Standaard).